Ciężkie nogi w ciąży? Nie wszystkie leki z apteki są bezpieczne
Kiedy nogi w ciąży stają się wrogiem numer jeden
Tekst w ramach akcji Bezpieczne Leki. Więcej informacji na dole wpisu.
Kolejny wieczór, a Ty znowu nie możesz znaleźć wygodnej pozycji. Nogi pulsują, są ciężkie jak z ołowiu, a kostki wyglądają jakby należały do kogoś innego. Brzuch rośnie, a razem z nim lista dolegliwości, o których nikt Ci wcześniej nie powiedział. Pewnie zastanawiasz się, czy możesz sięgnąć po coś z apteki, żeby choć trochę ulżyć zmęczonym nogom. I tu zaczyna się problem – bo w ciąży nie wszystko, co stoi na półce, jest dla Ciebie bezpieczne.
Żylaki i uczucie ciężkich nóg to jedne z najczęstszych dolegliwości u kobiet w ciąży. Rosnąca macica uciska naczynia żylne, hormony rozluźniają ściany żył, a objętość krwi zwiększa się nawet o 50%. To idealny przepis na spuchnięte, bolesne nogi i pajączki żylne, które pojawiają się jakby znikąd. Zanim jednak wrzucisz do koszyka pierwszą lepszą tabletkę na żylaki, warto wiedzieć, że w ciąży reguły gry są zupełnie inne.
Dlaczego ciąża zmienia wszystko w kwestii leków
W normalnych okolicznościach sięgnięcie po preparat na krążenie żylne to prosta sprawa – wybierasz, kupujesz, stosujesz. W ciąży każdy lek przechodzi przez łożysko i może dotrzeć do rozwijającego się dziecka. Nawet substancje pochodzenia roślinnego, które wydają się całkowicie naturalne i bezpieczne, mogą wpływać na płód w sposób, którego do końca nie zbadano. Producenci leków bardzo ostrożnie podchodzą do rekomendacji dla kobiet w ciąży, bo przeprowadzenie pełnych badań klinicznych na ciężarnych jest etycznie niemożliwe.
Większość preparatów dostępnych w aptece bez recepty ma w ulotce zapis o zachowaniu ostrożności lub unikaniu stosowania w ciąży. To nie znaczy, że są niebezpieczne – raczej że brakuje wystarczających dowodów na ich pełne bezpieczeństwo. Różnica jest subtelna, ale kluczowa dla Twojej decyzji. Dlatego zanim cokolwiek kupisz, naprawdę warto porozmawiać z lekarzem prowadzącym ciążę lub farmaceutą, który pomoże Ci rozważyć korzyści i potencjalne ryzyko.
Co znajdziesz na aptecznej półce i co mówią ulotki
Spacerując po aptece, natkniesz się na kilka popularnych preparatów na żylaki i niewydolność żylną. Przyjrzyjmy się trzem z nich, żebyś wiedziała, z czym masz do czynienia. CYCLO 3 FORT (tutaj znajdziesz więcej informacji o tym leku) to kapsułki zawierające wyciąg z ruszczyka kolczastego, hesperydynę i witaminę C – ich ulotka wprost mówi, że w celu zachowania ostrożności należy unikać stosowania w ciąży. Producent nie stwierdził szkodliwego działania w badaniach na zwierzętach, ale bez danych z badań na ludziach zaleca ostrożność.
VENESCIN FORTE (wzmacnia naczynia krwionośne) to z kolei tabletki z wyciągiem z nasion kasztanowca i rutozydem. W przypadku tego preparatu ulotka jest nieco łagodniejsza – wskazuje, że lek może być stosowany w ciąży, jeśli korzyść dla matki przewyższa potencjalne ryzyko dla płodu. To daje pewne pole manewru, ale nadal wymaga konsultacji z lekarzem, który oceni Twoją indywidualną sytuację. Nie jest to więc preparat do samodzielnego kupowania i stosowania bez wcześniejszej rozmowy ze specjalistą.
DIOHESPAN MAX (lek na żyły) zawierający zmikronizowaną diosminę ma w ulotce zapis, że w przypadku zdecydowanej konieczności może zostać przepisany kobiecie w ciąży, ponieważ badania na zwierzętach nie wykazały szkodliwego wpływu na ciążę i płód. To najbardziej optymistyczny zapis spośród wymienionych preparatów, ale wciąż wymaga rozważenia przez lekarza. Żaden z tych leków nie jest rekomendowany podczas karmienia piersią – albo z powodu braku danych, albo z powodu przenikania do mleka.
Które rozwiązania są naprawdę bezpieczne w ciąży
Spokojnie – nie jesteś skazana na cierpienie przez kolejne miesiące. Istnieją sprawdzone metody, które nie niosą żadnego ryzyka dla dziecka, a naprawdę pomagają. Pończochy uciskowe to złoty standard w walce z żylakami ciążowymi. Działają mechanicznie, wspierając pracę żył i zapobiegając zastojowi krwi. Twój ginekolog może wypisać na nie receptę, dzięki czemu część kosztów pokryje NFZ. Zakładaj je rano, zanim wstaniesz z łóżka, kiedy nogi są jeszcze odciążone – wtedy działają najskuteczniej.
Ruch to Twój drugi najlepszy przyjaciel. Paradoksalnie, zmęczone nogi potrzebują aktywności, a nie leżenia. Spacery, pływanie, ćwiczenia dla ciężarnych poprawiają krążenie żylne i pomagają odprowadzać nadmiar płynów z kończyn. Unikaj natomiast długiego stania w jednej pozycji i siedzenia ze skrzyżowanymi nogami – to pogarsza przepływ krwi. Wieczorem połóż nogi wyżej niż serce, choćby na poduszkach, i pozwól grawitacji zrobić swoje. Zimne okłady na łydki też przynoszą ulgę i są całkowicie bezpieczne.
Kiedy naprawdę musisz iść do lekarza
Niektóre objawy związane z nogami w ciąży wymagają pilnej konsultacji i nie powinny być lekceważone. Jeśli zauważysz nagły, jednostronny obrzęk nogi – szczególnie połączony z bólem, zaczerwienieniem lub uczuciem ciepła w jednym miejscu – jedź do szpitala. To mogą być objawy zakrzepicy żylnej, która w ciąży zdarza się częściej i stanowi poważne zagrożenie. Ciąża zwiększa krzepliwość krwi, co z jednej strony chroni przed nadmiernym krwawieniem podczas porodu, ale z drugiej zwiększa ryzyko tworzenia się skrzepów.
Warto też skonsultować się z lekarzem, jeśli żylaki są bardzo rozległe, bolesne, a skóra wokół nich zmienia kolor lub twardnieje. Czasami niewydolność żylna wymaga specjalistycznego leczenia, które można bezpiecznie przeprowadzić w ciąży. Lekarz może też zdecydować, że w Twoim przypadku korzyści z zastosowania któregoś z preparatów na krążenie żylne przewyższają potencjalne ryzyko – ale to musi być świadoma, medyczna decyzja, a nie samodzielna próba w aptece.
Podsumowanie
Ciężkie nogi i żylaki w ciąży to uciążliwe, ale najczęściej niegroźne dolegliwości, które mijają po porodzie. Pamiętaj, że większość leków na żylaki dostępnych w aptece ma ograniczenia dotyczące stosowania w ciąży – CYCLO 3 FORT i DIOHESPAN MAX zalecają ostrożność, a VENESCIN FORTE wymaga rozważenia stosunku korzyści do ryzyka przez lekarza. Zanim sięgniesz po jakikolwiek preparat, porozmawiaj ze swoim ginekologiem lub położną. Bezpieczniejszą i równie skuteczną alternatywą są pończochy uciskowe, ruch i unoszenie nóg – te metody możesz stosować bez obaw przez całą ciążę.
Ten artykuł powstał w ramach akcji Bezpieczne Leki, która ma na celu poszerzać wiedzę Pacjentów w temacie bezpieczeństwa stosowania leków. Organizatorem akcji jest portal Leki.pl. Więcej informacji na www.BezpieczneLeki.pl.
Bibliografia
• CYCLO 3 FORT – Charakterystyka Produktu Leczniczego
• VENESCIN FORTE – Charakterystyka Produktu Leczniczego
• DIOHESPAN MAX – Charakterystyka Produktu Leczniczego
Artykuł sponsorowany
